چکیده:
اگر بتوانید پورت USB را بر روی رایانه رومیزی‌تان تشخیص دهید احتمالاً دوستان و آشنایان شما را مهندس خطاب می‌کنند و باور دارند که شما همان خوره رایانه‌ای هستید که همیشه خدا در انواع و اقسام فیلم‌های‌هالیوودی دیده‌اند! خب اگر می‌خواهید این ذهنیت آنها را از بین نبرید بهتر است این مقاله بلند بالای ما را تا به انتها بخوانید تا به یک آچار فرانسه همه فن حریف دنیای کامپیوترها بدل گردید!

این مطلب ماحصل سال‌ها جد و جهد در وادی رایانه‌ها است. تلاش کرده‌ایم تا نکات کلیدی در رفع و اشکال‌یابی کامپیوتر را با شما دوستان ارجمند در میان بگذاریم، تا که هر وقت گرهی از مشکلاتتان حل و فصل شد به شادی یادی از ما کنید. نکته‌ی مهمی‌که ذکر آن خالی از لطف نیست آنکه مطمئناً هیچ کسی تنها با مطالعه این موارد به یک استادکار متبحر در دنیای صفر و یک بدل نخواهد شد، مسلماً نیاز است دست به کار شده و هر اشاره ما را تا به انتها کنجکاوانه دنبال کرده و کسب اطلاع نمایید.

 

اشکالات کلی

۱. از عمو گوگل غافل نشوید:

هر زمان که کار پیچیده و دشوار می‌شود می‌توانید به گوگل همه چیز بلد رجوع کنید، البته اگر دوستان اجازه استفاده از آن را به خلق‌ا… بدهند! مطمئناً عمو گوگل انتخاب خوبی برای پی‌بردن به معانی کدهای خطای گوناگون و کسب اطلاع بیشتر درباره طیف وسیعی از مشکلات پیش‌ رو است. مسلماً نباید انتظار داشته باشید که برای سئوال‌هایی نظیر «آیا رایانه من کند کار می‌کند؟» پاسخ درست و درمانی پیدا شود. راستی برای لحاظ شدن کلمه‌ای کلیدی در جستجو از علامت + و برای نادیده گرفتن آن از علامت – استفاده کنید.

۲. بخش بازگردانی سیستمی‌ (System Restore):

 

این قابلیت درونی ویندوز شما را قادر می‌سازد تا تغییرات اخیر در بخش رجیستری، نصب نرم‌افزار و درایورها را بی‌اثر نمایید به طوری که در این میان آسیبی به اطلاعات و داده‌های شخصی‌تان وارد نیاید.

اگر به تازگی رایانه دیوانه‌بازی درمی‌آورد یکی از اولین کارهایی که می‌توان بدون از دست دادن عکس‌های آخر هفته پیش، انجام داد سرزدن به System Restore است.

برای دسترسی به این بخش، به کنترل پنل ویندوز سری بزنید، خودتان باید همانجا پیدایش کنید!

۳. ویندوز در حالت ایمنی! (Safe Mode):

حالت ایمنی ویندوز ربطی به آقای ایمنی تیزرهای شرکت گاز ندارد! اگر می‌خواهید تا به اصل ویندوزی که در سال ۹۵ میلادی بر و بچه‌های مایکروسافت علم کرده‌اند دسترسی داشته باشید و سرتان برای انواع و اقسام درایورها و برنامه‌های زمینه درد نمی‌کند، کافی است زمان بالا آمدن ویندوز (همان بوت شدن خودمان) دکمه F8 را بزنید و در صفحه سیاه مربوطه گزینه سفید را برگزینید! محیط Safe Mode برای حذف برنامه یا ابزارهای خاص، اسکن و پاک کردن ویروس‌ها، انجام برخی تعمیرات نرم‌افزاری و در کل دسترسی به یک ویندوز سبک‌تر و نرمال‌تر به کارتان می‌آید.

۴. گرمای بیش از حد:

اگر گاه و بی‌گاه رایانه‌تان خنگ می‌شود و هنگ می‌کند (به قول بچه‌ها کِرش می‌کند) اولین کاری که باید انجام دهید، آن است که از هرگونه برنامه یا تجهیزات اضافی ویندوز فارغ شده و ابتدا به ساکن به دنبال گرما بروید! استفاده از فن جدید یا حتی اضافی برای کیس و خنک کننده‌های مخصوص لپ‌تاپی برای نوت‌بوک‌تان انتخاب‌های هوشمندانه‌‌ای هستند، آنها را از یاد نبرید!

۵. اسکن‌های دستی:

بسیاری از مشکلات رایانه (از کند شدن سیستم گرفته تا خاموش و روشن شدن‌های غیر منتظره) به دلیل وجود ویروس یا انواع بدافزارها به وجود می‌آید. لازم به توضیح نیست که باید حتماً برنامه‌ی ضدویروس خوبی بر روی سیستم خود داشته و آن را همیشه به روز نگاه دارید. در این بین استفاده از سایر ابزارهای کمکی در این حوزه مانند اسکن‌هایی چون Spybot Search & Destroy و یا Safety Scanner مایکروسافت انتخاب‌های خوبی هستند که هیچ تداخلی با آنتی‌ویروس فعلی‌تان بوجود نمی‌آورند.

۶. نوای زمینه!

بسیاری از برنامه‌ها هستند که با روشن شدن رایانه به کار می‌افتند و بدون آنکه صورتشان را ببینید در پس‌زمینه ویندوز به کار خود ادامه می‌دهند. این موارد می‌توانند یکی از دلایل کندی سیستم شما باشند، در گام اول بهتر است آن سه دکمه افسانه‌ای ویندوز (Ctrl+Alt+Del) را بزنید سپس می‌توان در زبانه Taskbar از تمامی‌پردازش‌هایی که از منابع سیستمی‌همچون پردازنده و حافظه رم استفاده می‌کنند، اطلاع حاصل کنید. بهتر است مواردی که به کارتان نمی‌آید را از کار بیاندازید، اگر در این بین با موارد ناآشنا مواجه شدید، بهتر است دم عمو گوگل را ببینید. او مثل کاهن بزرگ معبد همیشه پاسخی عمیق برای سوالاتتان دارد!

۷. بالا آمدن گزینشی:

اگر در میان برنامه‌های در حال اجرای Task Manager به موردی برخوردید که آن را اجرا نکرده بودید، این احتمال وجود دارد که با روشن شدن ویندوز برنامه‌های زیادی بالا می‌آیند که لزوماً نیازی به آنها ندارید. بهتر است سری به پوشه Startup ویندوز بزنید تا اگر برنامه‌های اضافی که همیشه نیاز ندارید آنجا هستند، پاکشان کنید. اگر مایلید تا بر روی روند بالا آمدن ویندوز مانور بیشتری داشته باشید،‌تنها کافی است عبارت msconfig را در کادر جستجوی استارت [ویندوز ۷] وارد کرده و دکمه Enter را بفشارید، پنجره‌ای که باز می‌شود به شما این اجازه را خواهد داد تا به کلیه روندهای اجرایی این مرحله دسترسی داشته و آنها را به میل و نظر خود تغییر دهید. احتمالاً از اینکه این همه سرویس در زمان روشن شدن ویندوز شروع به کار می‌کنند، متعجب خواهید شد!

۸. بازگردانی فایل‌های حذف شده:

وقتی که در ویندوز فایلی را پاک می‌کنید تمامی‌ صفر و یک‌های مربوط به آن از بین نمی‌روند و شما تنها نقاط دسترسی به این اطلاعات را از بین برده‌اید. تا زمانی که این بخش‌ها با اطلاعات جدید جایگزین نشوند قادرید آنها را بازیابی کنید. برای این منظور می‌توانید از برنامه رایگان و قدرتمند Recuva استفاده نمایید.

۹. ویندوز بالا نمی‌آید:

به غیر از حالت Safe Mode ویندوز دارای گزینه‌های بازیابی سیستمی‌گوناگون است که می‌توانید در صورت بالا نیامدن سیستم عامل از آنها بهره ببرید. می‌توانید برای این منظور بر روی دکمه F8 زده و گزینه «آخرین تنظیمات مناسب» (Last Known Good Configuration) را انتخاب کنید.‌ ترفند دیگری که می‌توانید به کار ببندید این که کلیه تجهیزات سخت‌افزاری اضافی را از دستگاه جدا کرده و آن را دوباره امتحان کنید. گاه پیش می‌آید که تنظیمات نامناسب تجهیزات دیگر موجب از کار افتادن دستگاه شود.

۱۰. بوق‌های بورد اصلی:

اگر زمانی که رایانه را روشن می‌کنید، دستگاه بوت نشده و پیش از خاموش شدن صدای بوقی به گوشتان می‌رسد باید با شرمندگی عرض کنم که گاوتان زاییده است. و مشکل اصلی را باید در پایین‌ترین سطح ممکن جستجو نمایید. بوردهای اصلی با پخش صدای بیپ ویژه‌ای قادرند شما را از اشکالات وارده شده به کارت گرافیک و حافظه RAM، مطلع نمایند. بهترین کار رجوع به دفترچه راهنمای مادربرد و یافتن تفسیر درست نوع بوق‌هایی است که به گوش می‌رسد. اگر دسترسی به چنین راهنمایی ندارید می‌توانید با رایانه‌ای دیگر، سری به وب‌سایت شرکت مربوطه بزنید.

۱۱. برق بی برق:

گاهی لپ‌تاپ یا رایانه رومیزی‌تان هیچ حرکتی از خود نشان نمی‌دهد و این می‌تواند به دلیل عدم وجود برق در بورد اصلی آن، ایراد در کابل برق، مشکل در منبع تغذیه یا باتری [لپ تاپ] باشد. بهترین کار یافتن کابل یا باتری یدکی ارزان برای آزمایش است. برای آزمایش سالم بودن منبع تغذیه لازم است تا یکی از آنها را تهیه فرمایید.

۱۲. انجمن‌های گفتگو:

گاه جستجو در گوگل ما را به نتیجه مطلوب هدایت نمی‌کند، به همین خاطر سرزدن به انجمن‌های گفتگوی اینترنتی یا سایت‌های اطلاعاتی بخصوص موارد مرتبط با شرکت‌های سازنده راهگشا است. در آنجا می‌توانید‌ترفندها و روش‌های حل مشکل سایر کاربران را خوانده یا اینکه خود نیز مشکل‌تان را مطرح نمایید. پیشنهاد ما به شما، استفاده از وب سایت تازه تاسیس،‌ جواب ۲۴ است که در حال حاضر بصورت آزمایشی فعالیت می‌کند.

۱۳. از مایکروسافت بپرس:

مسلم است که هیچ کس بهتر از مایکروسافت از این شاهکار تولیدی خود اطلاعی ندارد! گاه رجوع به سامانه «رفع خودکار ایرادات» ما را به مقصود می‌رساند. در این سیستم با پاسخ دادن به پرسش‌های مطرح شده آنها& قادرند مشکل سیستم شما را تشخیص دهند.

۱۴. رجیستری تکانی!

بعضی از مواقع مشکل از سیستم ثبت تنظیمات ویندوز یا همان رجیستری خودمان است. این مشکلات می‌توانند شامل ایرادهای کوچک، کرش سیستم و حتی در مواقعی که ایراد جدی است به خاموش و روشن شدن سیستم بیانجامند. خوشبختانه برای پاکسازی رجیستری از خطاها، برنامه‌های متعددی تهیه و عرضه شده‌اند که متاسفانه نمی‌توان به همگی آنها اعتماد کرد Glary Registry Repair یکی از معدود برنامه‌های مربوط به رجیستری است که خوش درخشیده است. بهتر است پیش از دستکاری در این بخش مهم سیستمی، حتما یک نسخه پشتیبان از آن تهیه فرمایید.

۱۵. نصب مجدد ویندوز:

 

این ایده یکی از پردردسرترین ایده‌های ممکن است، اما بعضی اوقات تنها راه‌حل است.

بسیاری از لپ‌تاپ‌ها یا رایانه‌های رومیزی دارای دیسک‌های بازیابی (ریکاوری) هستند که به کمک آن می‌توانید رایانه را به حالت اولیه بازگردانید. البته لازم به گفتن نیست که با ریکاور کردن دیسک بازیابی، همه برنامه‌ها و اطلاعات شخصی‌تان را از دست خواهید داد پس بهتر است از فایل‌های مهم‌تان کپی تهیه فرمایید، که شامل عکس‌ها، فایل‌های متنی و اسناد مهم و موسیقی‌های دلخواه‌تان باشد. خوشبختانه این روند در ویندوز ۸ بسیار ساده شده است.